***อัพเดทเพิ่มคลายข้อสงสัย พร้อมตัวอย่างนาร์ซิซิสต์ยุคปัจจุบันด้านล่าง***

ผู้คนรู้จักบุคลิกภาพแบบนาร์ซิซิสต์ว่า “หลงรักเงาสะท้อนของตัวเอง” มานานเกินสองพันปีแล้ว ซึ่งเป็นอิทธิพลจากตำนานกรีกเรื่องเอคโค-นาร์ซิซิสต์ ที่นำมาสรุปนี้เป็นเวอร์ชันโรมันจากเมตามอร์โฟซิส โดยโอวิด แต่ถ้าจะวิเคราะห์ทางจิตเวช ถึงบุคลิกภาพแปรปรวน Narcissistic personality disorder (NPD) สามารถสืบค้นจาก คู่มือการวินิจฉัยและสถิติสำหรับความผิดปกติทางจิต ฉบับที่ 5 (DSM-5) โดยสมาคมจิตแพทย์อเมริกัน รหัส 301.81 และ บัญชีจำแนกโรคระหว่างประเทศฉบับแก้ไขครั้งที่ 10 (ICD-10) โดยองค์การอนามัยโลก รหัส F60.81 เนื่องจากเป็นคู่มือสากลที่แพทย์ทั่วโลกใช้อ้างอิง ตัวอย่างนาร์ซิซิสต์แบบบ้าอำนาจในปัจจุบันอยู่ด้านล่าง…

ตำนานของเทพธิดาภูเขา (นางไม้) เอคโค เป็นตำนานหนึ่งที่เกี่ยวข้องกับเสรีภาพในการสื่อสารถูกริดรอน แต่ทว่าเรื่องราวของเธอสามารถนำมาใช้ในเชิงบวกได้อย่างแพร่หลาย

ตามตำนานกรีก‘ซุส’ คือราชาเทพจอมเจ้าชู้มี ‘เฮรา’ ที่เป็นทั้งน้องและภรรยา ขณะที่ซุสกำลังเพลิดเพลินกับนางไม้บนภูเขา เฮราตามมาจับ นางเอคโคพยายามชวนเฮราคุยเพื่อเบี่ยงเบนและถ่วงเวลาให้ซุสหนี ราชินีเทพเฮราจึงสาปให้เอคโคพูดไม่ได้ แต่ทำได้แค่ส่งเสียงสะท้อนคำท้ายๆ ที่คนอื่นพูดกับเธอ 

การพูดเพื่อเบี่ยงเบน การพูดถ่วงเวลา เป็นการกันคู่สนทนาออกจากความจริง และกันออกไปจากทิศทางของเขา ซึ่งตรงข้ามกับการสะท้อนคำพูดของคู่สนทนากลับไปให้เขาฟัง จากเอคโคที่เบี่ยงเบนเฮรา มาเป็นเอคโคผู้สะท้อนกลับ

เสียงเอคโคนี้กลายมาเป็นเทคนิกหนึ่งของที่ปรึกษาและนักจิตบำบัด ด้วยการสะท้อนเสียง/คำ ของลูกค้ากลับไปให้เขาฟัง ไม่ได้พยายามจะไปเปลี่ยนหรือกำหนดทิศให้เขา การสะท้อนลักษณะนี้ ไม่ใช่การย้อนคำแบบนกแก้ว นกขุนทอง แต่เป็น active listening การฟังอย่างเอาใจใส่และเข้าอกเข้าใจ ซึ่งอันที่จริงสามารถใช้ได้กับการสนทนาทั่วไป ***แรงบันดาลใจมาจากแนวคิดเรื่อง Person-centered Therapy โดย คาร์ล โรเจอร์ส***

ต่อมานางเอคโคผู้สะท้อนแต่เสียงของคนอื่น ไปหลงรักนาร์ซิซัส เทพบุตรผู้หลงรักแต่เงาสะท้อนของตัวเองในน้ำ ไปกันไม่ได้จริงๆ นายนาร์ซิซัสลงไปตายในน้ำแล้วมีดอกไม้ผุดขึ้นตรงนั้น ส่วนนางเอคโคก็สลายหายไป เหลือแต่เสียงก้องๆ

ลองมองการจับคู่ของนางเอคโคกับนาร์ซิซัส แล้วมองสถานการณ์บ้านเมืองก็มีความน่าสนใจ การสะท้อนกลับคำที่คนกล่าวไว้ หากสะท้อนไปสู่ผู้หลงใหลในตัวเองและอำนาจ มันย่อมไม่ได้รับการรับฟัง การสะท้อนกลับใช้ไม่ได้ผลกับนาร์ซิซิสต์

ตามความเห็นของจิตแพทย์ นักจิตคลินิก อดีตที่ปรึกษาทำเนียบขาว ศาสตราจารย์ด้านจิตวิทยา และนักประสาทวิทยา ตัวอย่างนาร์ซิซิสต์ที่มีลักษณะบ้าอำนาจในปัจจุบัน ได้แก่อดีตประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกา โดนัลด์ ทรัมป์ (แน่นอนว่ามีคนเห็นต่างด้วย)

1. The Dangerous Case of Donald Trump: 27 Psychiatrists and Mental Health Experts Assess a President by Bandy X. Lee (จิตแทพย์)

2. Too Much and Never Enough: How My Family Created the World’s Most Dangerous Man by Mary L. Trump Ph.D. (นักจิตวิทยาคลินิก หลานสาวของทรัมป์)

3. Authoritarian Nightmare: Trump and His Followers by John W. Dean (อดีตที่ปรึกษาทำเนียบขาว), Bob Altemeyer (ศาสตราจารย์ด้านจิตวิทยา)

4. Tyrannical Minds: Psychological Profiling, Narcissism, and Dictatorship by Dean A Haycock (นักประสาทวิทยา)

งานวิจัยล่าสุดโดย Mary Kowalchyk, Helena Palmieri, Elena Conte, Pascal Wallisch, 2021 เสนอว่า นาร์ซิซิส (ที่ภายนอกดูหลงรักตัวเองมาก) แท้จริงมาจากความเกลียดตัวเอง และบอกว่าความรู้สึกว่าตัวเองยิ่งใหญ่มาก เป็นลักษณะของไซโคพาธไม่ใช่นาร์ซิซิสต์ ส่วนหนังสือที่ยกตัวอย่างด้านบนเช่น The Dangerous Case of Donald Trump: 27 Psychiatrists and Mental Health Experts Assess a President by Bandy X. Lee (จิตแทพย์) เขาเรียกว่าเป็น malignant narcisscist

สัญญาณแห่งฤดูใบไม้ผลิ ดอกแดฟโฟดิล ก็คือดอกนาร์ซิซัส เป็นความหมายในอีกบริบทหนึ่ง

โพสต์ครั้งแรก 17/10/20

เพิ่มเติม 19/04/21

 งานนี้เผยแพร่ภายใต้ลิขสิทธิ์ Creative Commons แบบ Attribution Non-commercial Share Alike (by-nc-sa) โดยผู้สร้างอนุญาตให้ทำซ้ำ แจกจ่าย แสดง และสร้างงานดัดแปลงจากส่วนใดส่วนหนึ่ง ของงานนี้ได้โดยเสรี แต่เฉพาะในกรณีที่ให้เครดิตผู้สร้าง ไม่นำไปใช้ในทางการค้า และเผยแพร่งานดัดแปลงภายใต้ลิขสิทธิ์เดียวกันนี้เท่านั้น